Eğitimin Sistemini Yeniden Yapılandırmaya Yönelik

Çözüm Önerileri

Son yıllarda ülkemizde eğitim ile ilgili yoğun tartışmalar yapılmaktadır. Bu sağlıklı bir gelişmedir. Ancak bu tartışmaların çoğunluğu çözüm odaklı değildir. Çözüme hizmet etmeyen tartışmalar sorunu çözmeye katkıda bulunmaz. Bu sebeple konunun uzmanlarının ve sahada görev yapan öğretmenlerin eğitimle ilgili çözümleri tartışması gerekir. Bütün paydaşlar çözüm önerilerini ortaya koyar, tartışılan önerilerden ortak akılla bir çözüm yolu bulunur.

UNİCEF tarafından yayınlanan raporda, kalite kategorisinde Türkiye en kalitesiz eğitim veren ülke olarak sonuncu olmuş. Prof. Dr. Muharrem Ergin yıllar önce, "Türkiye'nin en büyük meselesi, tereddütsüz, bugün Milli Eğitim davasıdır. Türkiye bu davayı halletmeden rahat yüzü görmeyecektir. Bütün meseleler sonunda gidip eğitime dayanmaktadır..." demişti. Muharrem Ergin’in yıllar önce söyledikleri bugün de geçerliliğini koruduğuna göre, bu durum eğitim alanında bir iyileşme sağlayamadığımız anlamına gelmektedir.

Peki, ne yapmalı?

Önce yapı ve düzen değişmeli. Çarpık bir düzende doğru işler yapmak neredeyse imkânsızdır. Bugün eğitim sistemimiz ve okul düzenimiz tamamen bozulmuştur. Bu sistemi iyileştirme çabalarının sonuç vermesi zordur. Eğitimde devrim niteliğinde bir değişime ihtiyaç vardır.

Eğitim ile ilgili sorunlarımızın çözümüne ve eğitimimizin yeniden yapılanmasına yönelik önerilerimiz ana hatları ile şunlardır:

1.      Sorunu görmeden, tespit etmeden ona çözüm üretilemez. Eğitim sistemimizin faydasız ve işlevsiz hale geldiği görülmeli. Mevcut eğitim sisteminin ülkeyi geleceğe taşıyacak nitelikli insan yetiştirmediği hatta var olan insan potansiyelimize zarar verdiği kabul edilmeli.

2.      Milli Eğitim Bakanı ve Bakanlık Müsteşarı başta olmak üzere bütün üst düzey yöneticiler eğitim camiasının içinden, sorunlara alternatif çözümler üretebilecek ve bozuk sistemi değiştirebilecek cesur insanlar arasından seçilmeli. Devlet memuru zihniyetindeki bürokratlarla devrim niteliğinde bir değişimi gerçekleştirmek mümkün değildir.

Eğitim bürokrat ve yöneticilerinin seçilmesi ve atanmasına yönelik siyasilerin asla müdahale edemeyecekleri objektif kıstaslar getirilmeli. Sistem liyakatsiz ve beceriksiz insanlardan temizlenmeli.

3.      Yapısal anlamda yeni bir eğitim sistemi inşa etmek ve yeni bir eğitim modeli geliştirmek için bilimsel ve bağımsız kurullar oluşturulmalı. Eğitimle ilgili stratejik kararlar bu kurullar tarafından alınmalı. Alınan kararlara politikacıların müdahale etme ve bürokratların ayak direme kanalları kapatılmalı.

4.      Eğitim felsefemiz ve yaklaşımlarımız kültür ve medeniyetimizin varlık ve insan anlayışına uygun olarak yeniden oluşturulmalı. Nasıl bir insan sorusuna doğru cevap üretilmeli ve eğitim sistemi ona göre şekillendirilmeli.

5.      Yeni bir eğitim strateji belgesi ortaya konmalı. Eğitimle ilgili bütün stratejik kararlar, evrensel gerçeklere ve ülkenin ihtiyaçlarına göre halkın istekleri de göz önünde bulundurularak alınmalı. İdeolojik kaygıların bu stratejik kararlara yansıması engellenmeli.

6.      Öğretmen yetiştiren yüksek öğretim kurumları Milli Eğitim Bakanlığı ile tam bir işbirliği ve eşgüdüm halinde olmalı ve bu işbirliği ve eşgüdüm yasalarla zorunlu hale getirilmeli. Eğitim fakültelerinde öğretmenlik tecrübesi olmayanlara akademisyen olarak görev verilmemeli. Akademisyenlere haftanın en az bir gününü okulda geçirme, derse girme ve gözlem yapma zorunluluğu getirilmeli.

7.      Öğretmen yetiştirme ve mevcut öğretmenlerin mesleki gelişimi ile ilgili 21. Yüzyıl şartlarına uygun yeni politikalar geliştirilmeli. Pedagojik formasyon siyasi ve ekonomik rant elde etme aracı olmaktan çıkarılmalı. Öğretmen seçimi ve atamaları alan bilgisi, öğretmenlik bilgisi, genel yetenek sınavlarının yanında adayın beceriye dayalı uygulamaları göz önünde bulundurularak yapılmalı.

8.      Eğitim, okula ve sınıfa sıkıştırılmış olmaktan kurtarılmalı. Aile eğitimine ve yaygın eğitime önem verilmeli. Bunlarla ilgili uzun vadeli stratejik kararlar alınmalı ve sabırla uygulanmalı. Okullar fiziki ve eğitimsel açıdan çocuklar için bir yaşam alanına dönüştürülmeli.

9.      Ders müfredatları politik ve ideolojik kaygılardan uzak, çocukların gelişim özelliklerine uygun, onların becerilerini geliştirecek ve onları hayata hazırlayacak şekilde toplumsal ihtiyaçlara göre yeniden kurgulanmalı. Ders programlarında gereksiz konu ve kazanımlara yer verilmemeli, çocuklarımız bilgi çöplüğü olmaktan kurtarılmalı.

10.  Okullarda, sınıfta işlenen haftalık ders saati yirmi ile sınırlandırılmalı. Öğrenciler haftanın kalan zamanında sanata, spora ve sosyal açıdan kendilerini geliştirebilecekleri etkinliklere yönlendirilmeli. Öğrencilerin okul dışında; sanayi, kültür, sanat, tarım, hayvancılık vb alanlarda bizzat yerinde görerek ve yaşayarak eğitim almaları sağlanmalı.

11.  Eğitimde merkeziyetçi anlayıştan vazgeçilmeli, yerel şartlara uygun kararlar alınabilmeli ve uygulamaların yolu açılmalı. Okullara ve öğretmenlere özerklik verilmeli. Okullar yerel şartlara ve imkânlarına göre ders programlarında ve eğitim uygulamalarında belli konularda kendi kararlarını alabilmeli. Öğretmenlere hem müfredatlarda hem de diğer eğitim faaliyetlerinde sınırlı ve planlı olmak şartıyla esnek davranabilme hakkı verilmeli.

Eğitim kurumlarının yapımı, bakımı, onarımı, temizliği ve diğer sabit giderlerinin sorumluluğu belediyelere devredilmeli.

12.  Eğitimde devrim niteliğindeki yapısal değişikliklerin ömür boyu devlet memurluğu garantisi anlayışı ile yapılması mümkün değildir. Eğitimde verimliliğin artması, başarının ve sağlıklı denetimin gerçekleşmesi için bürokrat, yönetici ve öğretmenlerin görevlendirilmesi ve görevden alınması konusunda yeni bir yasal düzenleme getirilmeli.

13.  Okulların gerçekten eğitim ortamı olması için öğretimi yönetecek yeterliğe sahip lider müdürlere, öğrenmekten ve öğretmekten keyif alan ve öğretmeyi bilen öğretmenlere ihtiyaç vardır. İyi hazırlanmış ve tavizsiz uygulanacak beş yıllık bir program ile ihtiyaç duyulan niteliklere sahip müdürleri ve öğretmenleri eğitim sistemine kazandırmak mümkündür.

Saygılarımla.

Muhammet YILMAZ

Öğretmen/Eğitimci-Yazar

Diğer Yazılar ve Beyaz Tebeşir Sayfası İçin Tıklayınız

Yorumlar

	Sidika yildiz	2017-09-10 14:08:19
	Kiymetli hocam ben beden dersine unutulan cocuk otunlarinin mufredata konmasini uygun olacagi dusuncesindeyim .örnek celik çomak,al satarimm bal satarim,çizgi oynama firildak gibi